به گزارش مشرق به نقل از ايسنا، در ابتداي اين نشست، شاعران جوان حاضر در برنامه شامل ميلاد عرفان‌پور، محمدمهدي سيار، حسين زحمتکش و طارمي درباره موضوع برنامه شعر خواندند.

در ادامه اين برنامه، نوبت به آغاز ميزگرد «بررسي و تحليل روند شعر انقلاب اسلامي و رسالت آن در دهه چهارم» رسيد. محسن مؤمني در اين‌باره گفت: از مهم‌ترين ويژگي‌هاي ادبيات بعد از انقلاب اسلامي اين بود که از انحصار عده‌اي خاص بيرون و به ميان مردم آمد. اين اتفاق البته در تمام رشته‌هاي هنري؛ اما بويژه در ادبيات افتاد.

رييس حوزه هنري افزود: در دوره پيش از انقلاب، شمار معدودي شاعر و نويسنده فعاليت مي‌کردند که منزوي بودند و با اين‌که اعتقاد داشتند حرف‌شان حرف مردم است؛ اما هيچ ارتباطي با مردم نداشتند و در اصل از مردم نمي‌گفتند. در حالي‌که پس از انقلاب، شعر و ادبيات به ميان مردم آمد و امروز مي‌توان گفت در هيچ دوره‌اي چون امروز ادبيات مورد توجه مردم نبوده است.

به اعتقاد او، اگر شاعر و نويسنده به هر دليلي امروز نيز به انزوا برگردد و از مردم جدا شود، به دوره رکود پيش از انقلاب خواهد رسيد.

اين نويسنده در ادامه صحبت‌هاي خود، عنوان کرد: حضور شاعران و نويسندگان در کنار مردم پس از دفاع مقدس، در جنگ 33روزه لبنان و بعد از آن در جنگ غزه نمود بسياري داشت و ديديم که آن‌ها با نوشته‌ها و اشعار خود مردم را همراهي کردند، صدا و سيما و مطبوعات را تغذيه کردند و در يک کلام به ادبيات آبرو بخشيدند. اين اتفاق در فتنه سال گذشته هم روي داد. در روزگار فتنه شناخت راه مشکل مي‌شود؛ اما با اين وجود شاهد بوديم که بسياري از شاعران و نويسندگان وظيفه خود را انجام دادند و سکوت نکردند.

وي در اين‌باره تأکيد کرد: مردمي بودن بزرگ‌ترين دستاورد انقلاب اسلامي است و ما بايد سعي کنيم اين وجه را حفظ کنيم؛ چراکه در غير اين صورت، ادبيات ضرر خواهد کرد.

در ادامه اين ميزگرد، علي‌محمد مؤدب نيز گفت: به اعتقاد من يک مشکل جدي در عرصه ادبيات وجود دارد و آن بي‌خانمان شدن است. بعد از جنگ، بسياري از هنرمندان انقلاب، بي‌خانمان شدند؛ در حالي که در سال‌هاي اوليه انقلاب پاتوق‌هاي بسياري وجود داشت. در واقع با هدف قرار گرفتن تخصصي شدن هنر، و در واقع همان شعار «هنر براي هنر»، پاتوق هنرمندان انقلاب اسلامي از ميان رفت و اين وجه بر فضاي مطلوب انقلاب غلبه کرد.

او افزود: معمولا در کشورهاي پيشرفته، يک هدف را مشخص مي‌کنند و در تمام حوزه‌ها از جمله رشته‌هاي هنري، آن را پي مي‌گيرند. اين هماهنگي به پيشرفت و رسيدن به هدف کمک بسياري مي‌کند. در حالي‌که ما اين هماهنگي را ميان اهداف نظام و جامعه هنري نمي‌بينيم. بر همين اساس است که انرژي جامعه هنري به سوي توصيف مرگ، يأس، عرفان پريشان و خسته و... رفته است. مثلا موسيقي يکي از ابزارهايي است که بايد نشاط، اميد و ... را بروز دهد؛ اما موسيقي امروز ما، چه موسيقي رسمي و چه زيرزميني، تنها مروج يأس و نااميدي است. چرا؟ به اين دليل که براي فرهنگ برنامه‌ريزي کلان و اتاق فکر نداريم و مدلي را تعريف نکرده‌ايم که هنرمند هم جزوي از آن باشد.

سپس شهرستاني با تأکيد بر فهم انقلاب اسلامي، اظهار کرد: ما يک‌سري ادعا درباره فهم و درک از انقلاب داريم که همان تفسير انقلاب است. اگر به هر دليلي اين تفسير مخدوش شود، انقلاب هم ضربه مي‌خورد. فهم ما بايد در هر دوره‌اي همان فهم دهه اول باشد؛ نه اين‌که در دوره‌هاي مختلف به شکل‌هاي مختلف تقليل پيدا کند. به اعتقاد من، هنر انقلاب ضامن حفظ انقلاب و معناي واقعي آن است.

او افزود: هنر و ادبيات بايد آينه‌اي باشد که تصوير صحيح انقلاب را بازتاب دهد و اگر اين تصوير تحريف‌شده بازنمايي شود، خود انقلاب نيز تحريف خواهد شد. ادبيات از تمام رشته‌هاي هنري در بازنمايي انقلاب اسلامي، جلوتر است.

به اعتقاد اين کارشناس جامعه‌شناسي و شاعر، فلسفه، علوم اجتماعي و رشته‌هاي ديگر هنوز به گفتمان صحيحي از انقلاب نرسيده‌اند و در برخي رشته‌ها چون سينما، در ابتداي راه هستيم؛ اما ادبيات پيشرفت خوبي در اين زمينه داشته است.

او با اشاره به هنر معماري، گفت: معماري امروز ما مخلوطي از تمام فرهنگ‌ها و دوره‌هاي مختلف هنري است و امروز نمي‌توانيم بنايي را به عنوان بناي دوره جمهوري اسلامي ايران معرفي کنيم.

شهرستاني معتقد است: ادبيات و بويژه شعر مي‌تواند زمينه‌اي براي بازسازي ساير هنرها باشد.

سپس مؤدب در تاييد صحبت‌هاي شهرستاني و با اشاره به فعاليت پژوهشي يکي از دوستانش مبني بر اين‌که نظريه مديريت را با توجه به شعرهاي عليرضا قزوه، تدوين مي‌کند، گفت: به اعتقاد من در اين سال‌ها آن‌قدر گرفتار بوده‌ايم که در عرصه فرهنگ و هنر و علم هيچ کاري نکرده‌ايم و دهه چهارم فرصتي است که به فعاليت رو آوريم. اين نشست و برپايي چنين ميزگردي با حضور رييس حوزه هنري، مژده‌اي است که شايد در دهه چهارم اتفاقي بيافتد. بايد جوانان که انرژي زيادي دارند، بيايند و صحبت کنند و کار را جلو ببريم.

شهرستاني نيز در اين‌باره گفت: اين اتفاق مستلزم آن است که حوزه‌هاي فرهنگ و هنر، به هم نزديک شوند. سينماي انقلاب ما در آثاري چون آثار شهيد آويني رخ داد و اين سينما محصول گره خوردن با ادبيات بود. حوزه هنري مي‌تواند دوباره فضايي صميمي و بي‌ريا را شکل دهد تا هنرمندان رشته‌هاي مختلف در کنار هم به فعاليت مشغول باشند و بر يکديگر اثر بگذارند.

محمدمهدي سيار هم با تأکيد بر صحبت‌هاي شهرستاني، فرديت را عاملي براي دور شدن از هويت انقلاب دانست و گفت: با هم نشستن‌هاي هنرمندانه بدون موضوع و با محوريت انديشه مهم است. اين کار را به شکل‌هاي مختلف مي‌توان انجام داد تا از اين طريق خود به خود شکاف ايجاد شده ميان جامعه ادبي و هنري برطرف شود. تخصصي شدن و فرديت، هنرمند را از هويت جمعي دور مي‌کند و به هنر انقلاب ضربه مي‌زند. مي‌توان با پيوند مجدد اين حلقه‌هاي جدا از هم، اميد داشت که هويت انقلاب بازتوليد شود.

سپس محسن مؤمني با تأکيد بر آينده درخشان انقلاب اسلامي گفت: جريان روشنفکري نبايد چون پيش از انقلاب از مردم دور بيافتند و بايد در کنار مردم باشند. اين مسأله سبب مي‌شود هنر و ادبيات عقب بمانند. البته انقلاب در هر دوره‌اي شاعران و نويسندگان و هنرمندان خود را پرورش مي‎‌دهد و آينده آن قطعا روشن است؛ اما بايد به اين هويت جمعي توجه کرد.

او افزود: بايد توجه داشت که انقلاب اسلامي تنها براي ما نيست و از مرزها فراتر رفته است. در آينده دنيا تحت سيطره تفکر حضرت امام (ره) خواهد بود؛ در واقع تحت سيطره اسلام ناب محمدي (ص)؛ از همين‌رو مي‌گويم که هنرمندان بايد خود را پابه پاي انقلاب پيش ببرند.

رييس حوزه هنري در ادامه با اشاره به عملکرد دانشگاه‌ها در زمينه توجه به ادبيات انقلاب، عنوان کرد: دانشگاه‌ها يکي از ارگان‌هايي هستند که تأثير بسيار زيادي در اين زمينه مي‌توانند داشته باشند؛ اما متأسفانه ديديم که دانشگاه‌هاي ما همچون بسياري از نويسندگان و شاعران که در دوره پس از انقلاب و بويژه پس از جنگ و پذيرش قطعنامه، شکل انفعالي به خود گرفتند و در اين باره سکوت کردند. دانشگاه‌ها بايد نظريه ادبيات و هنر انقلاب را تدوين مي‌کردند؛ اما متأسفانه به دليل همين غفلت، چنين اتفاقي نيافتد. اگر نظريه هنر وادبيات انقلاب تدوين شده بود، ديگر امروز در اين حوزه ضعفي را شاهد نبوديم. ادبيات قرار است روايتگر عروج انسان باشد؛ اما مي‌بينيم که در آثار بسياري از هنرمنداني که تمايلي به انقلاب ندارند، روايتگر سقوط انسان است.

او ادامه داد: پذيرش قطعنامه کاملا ناگهاني بود و بسياري نتوانستند ان را درک کنند و از همين‌رو با توجه به شرايط جامعه، دچار سرخوردگي شدند و ديديم که بسياري از هنرمندان رشته‌هاي مختلف حالت انفعالي به خود گرفتند. دانشگاه‌هاي ما نيز دچار همين وضع شدند.

بنا بر اعلام، اين ميزگرد با هدف هم‌انديشي ادبي برخي از شاعران انقلاب اسلامي و شعرخواني حول محور انقلاب برپا شده بود.